Kendir Tohumu

Kendir tohumu kenevirgillerden familyasıyla ilişkin bir nebattır. Kendir tohumu, aptal otu, esrar otu, kınnap otu benzeri çok fazla isimle ek olarak bilinir. Kendir tohumu en yüksek 3 -4 metre uzunluğuna ulaşabilen, bir senelik otsu bir nebattır. Kendir tohumu bitkisinin yapısı çoğunlukla sabun imalatında kullanılır. Kendir tohumu Karadeniz kısmında kendi kendine yetişmektedir. Karadeniz haricinde, Samsun, Amasya, Şanlıurfa, Ordu, Kastamonu, Yozgat ve İzmir yerlerinde de kültürü yapılmaktadır.

Dünyada tarımı yapılmış olan en eskiyen nebatlardan biridir. Kenevirin anayurdu Hindistan'dır. 19. Asırdan itibaren çok fazla azalma meydana gelmesine karşın imalatın tamamı Rusya, Hindistan ve İtalya'nın elindedir. Diğer üretici ülkeler aralarında Yugoslavya, Romanya, Kore ve Çin sayılır, Türkiye'de de kültürü yapılır. Kendir bir senelik, ikievcikli bir nebattır. Gövdesi yüksek, içi boştur. Yüzeyi taşıdığı diken biçimindeki tüyler sebebiyle pürtüklüdür. Yaprakları palmet, uzun saplı, 5-11 parça parça, lanseolat gibi olup almaşık ya da gövdenin aşağı taraflarında karşılıklı olarak da dizilidir. Adam çiçeklerin salkım şeklinde, dişi çiçeklerin bir yaprakçık üstünde toplanmış başak biçimindedir. Meyveleri 3-5 milimetre. Boyunda mercimek şeklinde bir nukstur. Besi dokusu olmamış tanelerinin arasında etli bir cücük bulunur. Dişi çiçekli dal uçları organik eriticilerde eriyen bir reçineyle uçucu bir yağ taşır. Meyveleri yağ bakımından zengindir. Gövdesinin kabuk kısmından ip, halat ve farklı kaba dokumaların imalatında kendir ya da kenevir ismi verilen lif, yem ve boya endüstrisinde kullanılan tohum elde edilir. Tohumlarından ele geçirilen yağ, sabun endüstrisinde kullanılır. Bilhassa Hint kenevirinin dişi çiçek durumlarını taşıyan dallarıyla yüksek yaprakları esrar yapımında kullanılır. Kendirin ekimi ilkbaharda yapılır. Çinliler bu bitkiyi 1800 senelerinde yetiştirmeye başlamıştır. Bu dönemde bitkiden elde edilen lifleri dokuma sanayisinde kullanıyorlardı. Kendir tohumundan lif üretmek isteniyor ise bitkinin dişi çiçekleri tam olarak olgunlaşmadan gövdesi kesilir ve kurutularak lifler elde edilirdi. Elde edilen lifler ile halat, urgan, balık ağı, semer, çadır bezi benzeri eşyalar yapılır. Bitkinin çiçekli dallarının kurutulmuş uçları ağrı kesici olarak da kullanılır. Eskilerde başı ağrıları, romatizma ağrıları benzeri ağrıları geçirmek amaçlı bu olarak kullanılırdı. Bu bitkinin kaynatılarak suyunun tüketilmesi romatizmaya faydalıdır. Yapraklarının haşlanarak lapa kurulması romatizma ağrılarını hafifletir. Balgam söktürücü özelliği vardır. Prostata faydalıdır. Kendir tohumunun gaz söktürücü tesiri vardır bunun amaçlı kendir tohumu öğütülür ve balla karıştırılarak macun yapılıp her yemekten ardından bir orta boy kaşık tüketilir. Kendir tohumu yağıyla cilt silme yapılabilir. Kendir tohumunun yatıştırıcı ve ikaz gibi tesiri vardır.