Chia tohumları, Güney Meksika, Guatemala ve Güney Amerika'ya özgü olan ve nane ailesinden çiçekli bir bitki olan chia bitkisinin tohumlarıdır. Zamanla, tüm dünyada kullanımı yaygınlaşarak faydaları anlaşılan bu şifa deposu bitki, özellikle omega-3 yağ asidi bakımından oldukça zengindir. Ortalama 1 milimetre çapında mini oval bir yapıya sahip olan chia tohumu, beyaz, kahverengi, siyah ve gri gibi farklı renklerde bulunur. Suda bekletildiğinde, ağırlıklarının yaklaşık 10 katı kadar su emerek hafif jelimsi, yapışkan bir katman oluşturur. İçinde chia bulunan içeceklerin ve yiyeceklerin hoş tadı ve kokusu bu özellikten kaynaklanmaktadır.

Chia tohumları, diğer besinlere katılarak, tam tahıl gıdası olarak ya da tohum halinde tüketilebilir. Fındığa benzer tadı ile içecek ve yiyeceklere karıştırılarak, besinlerin lezzetine lezzet katar. Genellikle mısır gevrekleri, soslar, sebzeler, yoğurtlar, pirinç ile hazırlanan yemekler ve hamur işlerinin üzerine serpilerek tüketilmektedir. Bunların yanında, sadece su ile karıştırılarak kolay bir şekilde lezzetli bir jel elde edilebilir. İçeriğindeki yüksek miktarda çözünebilir lif, chia tohumlarını sodyum, magnezyum, potasyum ve fosfor gibi mineraller açısından zengin kılar. Ayrıca bol miktarda antioksidanlar ve proteinler barındırarak insan sağlığı açısından çok faydalıdır.

Chia tohumlarının faydaları, eski dönemlerde Maya ve Azteklerden günümüze kadar bilinmekte ve hastalık tedavilerinde kullanılmaktadır. İçeriğinde bulunan zengin vitamin ve mineraller sayesinde, bilhassa beden gücü çalışanlar için büyük enerji sağlar ve hızlıca oluşabilecek yorgunlukları engelleyerek insanı dinç hale getirir. Lif açısından zengin olan chia tohumu, kan şekerini düşürerek denge sağlar ve sindirime yardımcı olarak sistemi korur. Yüksek lif içeriği, tokluk hissi yaratarak aşırı beslenmeden korur, mide sorunlarına iyi gelir ve bağırsaklardaki sağlıklı bakterilerin korunmasına yardımcı olur. Yüksek protein içeriği ile iştahı azaltarak sağlıklı ve dengeli beslenmeyi destekler.

Aşırı kilolu yaşamak çoğu kişi için zorlayıcı olabilir ve yapılan diyetler ve egzersizler bir süre sonra sıkılarak bırakılabilir. Yapılan araştırmalarda chia tohumları, kilo aldırmayı engeller ve kilo vermeyi kolaylaştırır. Yüksek karbonhidrat, protein ve lif içeriği sayesinde tokluk hissi vererek uzun süre tok kalmayı sağlar ve bu şekilde kilo vermeye yardımcı olur. Tek başına hızlı kilo verdirme özelliği yoktur, ancak kilo vermek isteyenler ve diyet uygulayanlar için eşsiz bir besindir. Açlık hissini bastırıcı ve geciktirici özelliği sayesinde diyet yapanlara tavsiye edilmektedir. Diyet listenizdeki besinlere karıştırılarak tüketilmesi, hem hızlı kilo verdirmeye yardımcı olur hem de vücudu sıkılaştırarak istenilen vücut ölçülerine kavuşmayı sağlar.

Zengin omega-3 içeriği ile özellikle çocuklarda beyin gelişimi açısından yüksek fayda sağlar. Yetişkinler için de beyin fonksiyonlarını destekleyici etkisi vardır. Balıklardan sağlanan omega-3 kadar fayda sağlar. Ayrıca, kesin olarak bilinmese de şeker hastalığı ve kalp hastalıklarına yakalanma riskini en aza indirir. Karaciğer yağlanmasını ve organların çevresinde oluşan yağlanmayı engeller. Kandaki şeker seviyesini düzenler ve özellikle diyabet tip 2 hastalarına etkili fayda sağlar. Yüksek miktarda magnezyum, fosfor ve protein içeriği ile kemik hastalığı çekenlere iyi gelir ve kemik sağlığını destekler. Laktoz hassasiyeti olanlar veya süt tüketimi yapamayanlar için de önerilir ve kemiklerin ihtiyaç duyduğu maddeler chia tohumundan karşılanabilir.

Sağlık için çok önemli bir besin olan chia tohumları, belirgin bir tada sahip olmadıkları için istenilen yiyecek veya içeceğe kolayca ilave edilebilir. Bu şekilde kullanımının yanı sıra, günde 2 yemek kaşığı tüketilmesi, yukarıda sayılan sağlık faydalarını elde etmek için yeterlidir. Chia tohumlarının besin değerleri ise şu şekildedir:

Yeterli miktarda sağlığa faydalı maddelerin yanı sıra, yeterince çinko, B1, B2 ve B3 vitaminleri ve potasyum da bulunur.

Chia tohumları ile puding, jel gibi besinler yapılarak da tüketilebilir. Bunların yapımı ise şu şekildedir: